Je kind gaat steeds vaker online. Voor school, vrienden of om een spelletje te spelen. Hoe zorg je dat ze dat veilig doen? En wat doe je als ze online iets vervelends meemaken? Zoals cyberpesten, nepnieuws en ongepaste content. De juiste aanpak vind je hier.
Kinderen groeien op in een digitale wereld. Ze appen met vrienden, gamen, scrollen op social media of zoeken iets op voor school. Maar dat is niet altijd zonder risico. Wat als je kind ineens in een vreemde groepschat zit? Of als je kind wordt gepest via WhatsApp of social media? Dat wil je natuurlijk niet en daarom is voorkomen het beste, maar het is ook goed om te weten wat je kan doen als het toch gebeurt. De tips op deze pagina komen van de experts van Internet Matters. We
Je wil natuurlijk voorkomen dat je kind online iets vervelends meemaakt. Maar veilig online is niet alleen het instellen van een telefoon. Het gaat vooral om het maken van duidelijke afspraken en het gesprek aangaan met je kind. Praat bijvoorbeeld over waarom sommige apps niet oké zijn. Of over hoe je kind problemen kan signaleren en naar je toe kan komen.
Verken samen hoe je veilig zoekt en hoe je de privacy van je kind beschermt. Zo weet je zeker dat je kind veilig kan zoeken en geschikte content ziet voor zijn, haar of hun leeftijd. We hebben alle informatie over ouderlijk toezicht op een rijtje voor je gezet. En ook hoe je het kan instellen op de telefoon van je kind.
Begin het gesprek vlak voordat je kind een eigen telefoon krijgt of in aanraking komt met internet. Vraag wat je kind leuk vindt, stel open vragen en luister zonder oordeel. Zo voelt je kind zich vrij om alles te zeggen. Ook als er iets misgaat. Dan kan jij op tijd helpen.
Maak duidelijke afspraken. Zo weet je kind waar, wanneer en hoe de telefoon mag worden gebruikt. Maak de afspraken samen. Zo staat je kind er ook achter. Gebruik hiervoor de speciale familieovereenkomst. En praat er regelmatig over.
Kinderen ontdekken online van alles. Maar ze kunnen ook dingen tegenkomen die niet oké of heel vervelend zijn. Denk bijvoorbeeld aan ongepaste content, nepnieuws, vervelende reacties en online pesten.
Hieronder gaan we in op de verschillende online risico’s. Je leest het volgende hierover:
Hoe je de kans dat je kind hiermee te maken krijgt zo klein mogelijk maakt.
En wat je kan doen als dat tóch gebeurt.
Ongepaste content is alles wat niet geschikt is voor kinderen om te zien. Denk aan beelden of teksten die gewelddadig, seksueel, discriminerend of beangstigend zijn. Ook schokkende video's, nepnieuws of haatdragende uitingen vallen hieronder. Je kind kan op verschillende platformen ongepaste content tegenkomen:
Youtube
In een groepsapp
TikTok of Instagram
Als ouder kan je best veel doen om de kans op ongepaste content te verkleinen:
Gebruik ouderlijk toezicht of filters voor apparaten, apps en zoekmachines.
Kies geschikte apps of platforms die bekend staan om kindvriendelijke inhoud.
Bespreek wat “ongepast” is, zodat het kind weet wanneer je kind iets moet melden.
Bekijk hoe je ouderlijk toezicht instelt. Of lees meer over ongepaste content bij Internet Matters.
Blijf rustig. Vraag wat je kind gezien heeft en hoe dat voelde. Maak duidelijk dat het goed is dat je kind het vertelt. Je kan samen de content melden of blokkeren via het platform. Geef je kind ook het gevoel dat hij/zij/hen altijd bij jou terechtkan, wat het ook heeft gezien. Zo voorkom je dat je kind zich schaamt of dingen geheimhoudt.
Internet Matters heeft handige informatie waarbij je stap voor stap leest hoe je in dit soort situaties de beste ondersteuning geeft.
Online pornografie is seksuele content die kinderen makkelijk kunnen tegenkomen via websites, zoekopdrachten of social media. Dit kan gaan om video's, foto's of advertenties met seksuele beelden of suggesties.
Je kind typt iets in Google of YouTube en komt op een website met seksuele inhoud.
Tijdens het gamen of scrollen op sociale media verschijnt er een advertentie met naaktbeelden.
In een groepsapp stuurt iemand een naaktfoto of pornobeelden.
Een vriend(in) stuurt een linkje door dat leidt naar een pornosite.
Gebruik ouderlijk toezicht en veilige zoekinstellingen op apparaten en browsers.
Blokkeer websites of gebruik kindvriendelijke apps en platforms.
Gebruik kinderaccounts op sociale media, entertainment apps en zoekmachines.
Praat met je kind over wat hij/zij/hen online kan tegenkomen. Kijk ook af en toe mee wat ze doen online.
Maak duidelijke afspraken over wat je kind online kijkt en hoe lang.
Blijf kalm en luister zonder oordeel. Vraag wat je kind gezien heeft en hoe dat voelde. Kinderen kunnen zich schamen of schrikken, dus geef ruimte en stel gerust. Leg uit dat het oké is om met vragen te komen, en dat je altijd wil helpen om dingen te begrijpen of te verwerken.
Sexting is het sturen of ontvangen van seksueel getinte berichten, foto's of video's.
Sextortion is een vorm van chantage waarbij iemand dreigt om seksuele beelden openbaar te maken als er geen geld wordt betaald of als er geen nieuwe beelden worden gestuurd.
Je kind ontvangt een seksueel getinte foto via WhatsApp of Snapchat.
Iemand vraagt je kind om “een spannende foto terug te sturen”. Soms onder druk of als ‘uitdaging’.
Je kind krijgt dreigende berichten als het geen geld of nieuwe beelden stuurt.
Praat met je kind over wat sexting is, waarom het risicovol is en waarom het goed is om 'nee' te zeggen.
Leg uit dat beelden snel verspreid kunnen worden, ook als je iemand vertrouwt.
Leer je kind kritisch te zijn op wie contact zoekt online. En om geen privébeelden te delen, ook niet “voor de grap”.
Gebruik privacy-instellingen en rapporteer verdachte accounts.
Geef je kind het vertrouwen dat hij/zij/hen altijd bij je terechtkan. Word niet boos, maar help om het probleem aan te pakken.
Meld sextortion of het verspreiden van beelden direct bij de politie.
Neem contact op met het platform om inhoud te laten verwijderen.
Vraag hulp bij instanties zoals Helpwanted.nl. Zij ondersteunen kinderen én ouders.
Zorg dat je kind voelt: “Ik ben niet alleen en dit is niet mijn schuld.”
Meer weten over sexting en sextortion? Op de site van Internet Matters lees je hier meer over.
Cyberpesten is wanneer iemand online wordt lastiggevallen, buitengesloten, belachelijk gemaakt of bedreigd. Dit kan gebeuren via berichten, opmerkingen, video's of door het verspreiden van leugens.
Online haat is het delen van haatdragende, racistische, seksistische of discriminerende berichten of beelden. Het kan gericht zijn op iemands uiterlijk, geloof, seksuele voorkeur, achtergrond of beperking. Dit kan gebeuren op sociale media, in games of via berichtenapps.
Je kind ontvangt kwetsende berichten of wordt uitgelachen in een groepsapp. Dit kan ook via nepaccounts.
Je kind leest online haatreacties onder posts, gericht op bijvoorbeeld afkomst of gender.
In een online game wordt je kind uitgescholden of bewust buitengesloten.
Praat regelmatig met je kind over hoe hij/zij/hen zich online voelt. Vraag: “Heb je iets vervelends meegemaakt?”
Leer je kind hoe hij/zij/hen online vriendelijk blijft.
Vertel hoe je haatdragende berichten kan blokkeren of melden. Internet Matters legt uit hoe je dit kan doen.
Zorg dat je kind weet dat hij/zij/hen jou altijd mag inschakelen. Ook als ze zelf iets fout hebben gedaan.
Blijf rustig en luister goed. Neem wat je kind vertelt serieus.
Maak screenshots van berichten of profielen.
Blokkeer of rapporteer de pesters via het platform.
Bespreek of de school of een hulporganisatie zoals Helpwanted.nl moet inschakelen.
Doe een melding van haatdragende bericht. Op de site van Internet Matters lees je hoe je haatdragende berichten kan melden.
Tip: ook als je kind geen slachtoffer is, is het goed om te bespreken wat je doet als je ziet dat iemand anders online wordt gepest of buitengesloten.
Nepnieuws is informatie die expres verkeerd of misleidend wordt gedeeld, vaak om aandacht te trekken, geld te verdienen of meningen te beïnvloeden. Het kan erg verwarrend of schadelijk zijn, vooral als het er geloofwaardig uit ziet. Kinderen (en volwassenen) kunnen moeite hebben om echt van nep te onderscheiden.
Op sociale media verspreidt nepnieuws zich razendsnel. Via video’s, ‘influencers’, memes of zelfs via klasgenoten die iets doorsturen zonder het zelf te checken.
Je kind zegt iets wat duidelijk onwaar is, maar ‘online zo stond’.
Op TikTok of YouTube ziet je kind video’s met samenzweringstheorieën of valse gezondheidsclaims.
In groepsapps worden bewerkte beelden of nepberichten gedeeld alsof ze echt zijn.
Leer je kind kritisch te denken. Stel samen vragen als: wie deelt dit? Waarom? Klopt dit wel?
Kijk samen naar de bron. Laat je kind zien hoe je kan controleren waar informatie vandaan komt. Is het een bekende nieuwsorganisatie of een onbekende accountnaam? Je hoeft geen expert te zijn om kritisch te kijken.
Zoek het samen op andere plekken op. Echt nieuws wordt bijna altijd op meerdere plekken gedeeld. Laat zien aan je kind hoe je een paar steekwoorden kan googelen om te checken of andere sites hetzelfde melden.
Gebruik het als een leermoment. Vraag wat je kind dacht of voelde bij de informatie.
Leg rustig uit waarom iets niet klopt.
Laat zien hoe je het had kunnen checken.
Versterk het vertrouwen dat je kind altijd mag twijfelen en vragen mag stellen aan de ouders of docent.
Kinderen leren het meest als jij hen helpt om zelf te ontdekken wat echt is, zonder ze bang te maken of zich te laten schamen.
Bekijk de tips van Internet Matters over nepnieuws en verkeerde informatie.
Online privacy gaat over wat je kind deelt. En met wie. Denk aan foto’s, locatie, persoonlijke info of zelfs schoolgegevens. Als kinderen hier niet bewust mee omgaan, kunnen anderen hun gegevens misbruiken.
Identiteitsdiefstal betekent dat iemand zich voordoet als je kind. Vaak om iets illegaals te doen of in te breken op accounts.
Je kind deelt zijn volledige naam, school en leeftijd in een profiel of bio.
Een “vriend” vraagt om het wachtwoord of om in te loggen via een vreemde link.
Je kind gebruikt overal hetzelfde wachtwoord.
Je kind wordt ineens benaderd via een nieuw account van een bekende (die eigenlijk is gehackt).
Zorg ervoor dat je kind niet zijn/haar/hun hele naam, adres, geboortedatum of school deelt op het internet. Ook niet in chats of games.
Zet accounts op privé en zorg ervoor dat alleen bekenden contact kunnen opnemen met je kind.
Leer je kind sterke wachtwoorden te maken en niet te delen.
Check samen of profielen en vriendschapsverzoeken echt zijn.
Gebruik ouderlijk toezicht om privacy in te stellen.
Verander wachtwoorden meteen en meld verdachte activiteiten bij het platform.
Bewaar bewijs van misbruik of nepaccounts.
Meld identiteitsdiefstal bij de politie of organisaties als Helpwanted.nl.
Leg je kind uit dat dit niet zijn/haar/hun schuld is en dat je het samen oplost.
Meer weten over privacy en identiteitsdiefstal? Op de site van Internet Matters lees je hoe je je kind kan beschermen en wat je kan doen als het misgaat.
Wil je tips over cyberbeveiliging? Internet Matters geeft praktische adviezen die je meteen samen kan toepassen.
Op de website van Internet Matters komen nog veel meer onderwerpen aan bod, compleet met tips, uitleg en steun. Zodat je weet waar je op moet letten.
Bezoek de website van Internet Matters voor meer informatie en advies over online risico’s.
Online ervaringen kunnen veel doen met het zelfvertrouwen en mentale gezondheid van je kind. Daarom werken we samen met organisaties die jou en je kind helpen. Met advies en steun rond digitale en mentale gezondheid.
geeft advies, tips en hulpmiddelen over veilig en bewust omgaan met internet.
ondersteunt jongeren bij mentale gezondheid.
helpt jongeren die zich eenzaam voelen.
Het eerste abonnement dat kinderen én ouders helpt met een slimme start in de digitale wereld. Je kind kan jou altijd bellen. Ook als de belminuten op zijn, zonder extra kosten. En de abonnementen sluiten aan bij elke levensfase tot 17 jaar.
Meer weten over hoe je je kind kan helpen om veilig en verantwoord met technologie om te gaan? Bekijk ook onze andere pagina’s met tips en informatie over kinderen en telefoons, sociale media en online veiligheid.
Alles over gezond schermgebruik en schermtijd en hoe je als ouder balans houdt.
Wanneer is je kind klaar voor een eigen telefoon? Ontdek wat experts adviseren én hoe je de telefoon veilig instelt.
Ontdek hoe je stap voor stap ouderlijk toezicht instelt op de telefoon voor de digitale veiligheid van je kind.
Praktische tips om je kind veilig, stap voor stap en met vertrouwen te begeleiden op social media.
Ontdek hoe schermgebruik bijdraagt aan de ontwikkeling van je kind.
Deze informatie is samengesteld in samenwerking met Internet Matters, een organisatie die ouders helpt met advies over online veiligheid.
Liever contact met onze klantenservice? Bellen kan natuurlijk ook.
Contact met OdidoEcht persoonlijk advies? Of een nieuwe telefoon kopen? We zijn er voor je in onze Odido Shops.
De Shops van OdidoBekijk je rekening, verhoog je internetsnelheid en regel alles wat je wil met de Odido App.
De app van Odido